ئایه نوێگه‌ریی له ״ئامانجه‌كانی شه‌ریعەتدا״ شرۆڤه‌ی عه‌لمانییه بۆ ئیسلام؟
وه‌رگێڕانی: ئیسماعیل ته‌ها هه‌ندێك له‌و لێكۆڵه‌رانه‌ی فكری ئیسلامی، كه میتۆده‌كانی پۆستمۆدێرنه‌یان ته‌به‌نا كردووه، وه‌ك هه‌وڵێك بۆ نوێسازی له فكری ئیسلامی به گشتی و قسه‌كردن له ئامانجه‌كانی شه‌ریعه‌ت (مقاصدالشریعه) به‌تایبه‌ت، پێیان وایه، كه بانگه‌شه‌كارانی نوێكردنه‌وه‌ی ئامانجه‌كانی شه‌ریعه‌ت بزووتنه‌وه‌یه‌كی عه‌لمانییه په‌رده‌پۆشه‌‌كراوه به گوته ئیسلامییه‌كان، ئه‌مه به ده‌ربڕینی دكتۆر محمد ئه‌ره‌گۆن. ئه‌ره‌گۆن پێی وایه له بری ته‌ئویلكردنی واتا ئیسلامییه‌كان به گوێره‌ی سه‌رده‌م، باشتره فكری عه‌لمانیی ڕۆژئاوایی وه‌ربگرین، نه‌ك هه‌ر وه‌رگرتنێكی لاوه‌كی، به‌ڵكو پێویسته عه‌لمانییه‌تی ڕۆژئاوایی به ته‌واوی وه‌ربگرین وه‌ك چاره‌سه‌رێك له پێناو گه‌شه‌پێدانی بۆچوونه‌كان، به‌م واتایه‌ی كه قورئان و ده‌قه شه‌رعییه‌كان به مێژوویی (التأریخیة) ته‌ئویل بكه‌ین، چاره‌سه‌ری پرسه هاوچه‌رخه‌كان ناكه‌ن. مێژووی چه‌مكێكه له قوتابخانه‌ی پۆستمۆدێرنی فه‌لسه‌فی ده‌ركه‌وت، كه پوخته‌كه‌ی بریتییه له‌وه‌ی كه ڕۆشنبیری و ڕووداو و ده‌قه‌كان په‌یوه‌ندی و ته‌واو و به‌شی (كلي و جزئي)یان به ده‌ركه‌وته‌ی مێژوویی هه‌یه، گه‌شه‌ی مێژوویان به‌سه‌ردا دێت3، ئیبراهیم موسا به پشتبه‌ستن به چه‌مكی مێژوویی پێی وایه، كه قورئان هیچ له پێوه‌ره‌كانی تێڕوانینی ئه‌خلاقی تێدا نییه به واتا هاوچه‌رخه‌كه‌ی4، جگه له‌مه‌ش له‌گه‌ڵ دووباره ته‌فسیركردنی ده‌قه‌كان یه‌ك ناگرێته‌وه به شێوازێكی سه‌رده‌مانه، كه ڕه‌چاوی به‌ها هاوچه‌رخه‌كان بكات، چونكه ئه‌مه (توندڕه‌ویی دامه‌زراو له‌سه‌ر ده‌ق به‌هێز ده‌كات). حه‌سه‌ن حه‌نه‌فی داوا ده‌كات چه‌مكه (مێژوویی)یه‌كانی وه‌ك دۆزه‌خ، به‌هه‌شت، دواڕۆژ بگۆڕێن به چه‌مكی وه‌ك ئازادی،...
Read More